19-07-2024 BALK – Het opstallen van runderen, in stallen met een open zijwand met ruime opening en ventilatoren, gaf in 2023 een lagere kans op infectie met het blauwtongvirus. Bij een besmetting lag het percentage van melkkoeien met antistoffen binnen het bedrijf ook lager. Daarnaast was aanvoer van rundvee vanuit de regio met veel besmettingen een risicofactor. Dat stelt Royal GD op basis van onderzoek. In het gebruik van insecticiden werd geen verband met blauwtongbesmettingen gevonden.
Royal GD heeft een inschatting gemaakt van het percentage ongevaccineerde runderen dat tussen september en eind december 2023, antistoffen tegen blauwtong heeft ontwikkeld en daarmee waarschijnlijk beschermd zijn tegen nieuwe infecties in 2024. Tevens is op basis van een afgenomen enquête en de bevindingen uit het serologisch onderzoek een inschatting gemaakt van het effect van beschermende maatregelen.
Voor het onderzoek waren tankmelkgegevens beschikbaar van nagenoeg alle melkveebedrijven in Nederland. Gegevens van bedrijven die tussen 2019 en begin 2024 tegen blauwtong hebben gevaccineerd, zijn uit de data verwijderd en werden niet meegenomen in dit onderzoek. Royal GD trof antistoffen tegen blauwtong aan in de tankmelk van 64% van de melkveebedrijven. Op bedrijven met een positief tankmelkresultaat, werd geschat dat gemiddeld 36% van de koeien antistoffen tegen het virus hadden.
Van 5.253 melkveebedrijven was zowel een tankmelkresultaat als een ingevulde enquête beschikbaar. Analyse leerde dat een aantal factoren geassocieerd waren met het vinden van antistoffen tegen blauwtong in de tankmelk:
- Dieren op stal houden: melkveehouders die hun dieren op stal houden hadden minder vaak antistoffen in de melk dan de bedrijven die hun dieren weidden. Weidegang vergrootte de kans op besmetting.
- Veel luchtverplaatsing in de stal: bij melkveebedrijven met een open front of ruime zij-inlaat in de stal werden minder vaak antistoffen aangetoond dan op bedrijven zonder of met een kleine luchtinlaat. Ook op bedrijven waar de ventilatoren altijd aan stonden tijdens het opstallen van de dieren werden minder vaak runderen met antistoffen gevonden.
- Aanvoer van runderen uit een regio met veel besmettingen: er werden vaker antistoffen aangetoond bij runderen van melkveebedrijven die tussen september 2023 en december 2023 runderen hadden aangevoerd vanuit de regio met veel besmettingen.
Verder bleek de aanwezigheid van schapen op het bedrijf die verschijnselen van blauwtong hadden vertoond geassocieerd met de kans dat antistoffen in de tankmelk werden aangetoond. Het gebruik van insecticiden kon niet worden geassocieerd met de besmettingsgraad.