23-02-2025 BALK – De depositie van stikstof bedroeg in 2023, gemiddeld over Nederland 1.390 mol stikstof per hectare. De stikstofdepositie is met circa 49% afgenomen sinds 1990. Vanaf 2010 is de daling gestagneerd omdat met name de ammoniakdepositie in de periode 2010-2023 licht is toegenomen. De daling in de depositie van stikstofoxiden heeft wel verder doorgezet. De totale stikstofdepositie vanaf 2010 is daarmee licht gedaald.
De landelijk gemiddelde stikstofdepositie bedroeg in 1990 nog ruim 2.700 mol per hectare. De stikstofdepositie daalde tot niveaus rond de 1.500 mol per hectare in 2010. Sindsdien is de stikstofdepositie licht gedaald. Dit komt doordat de depositie van ammoniak en ammonium sinds 2010, na een periode van lichte stijging, vanaf 2020 weer wat is gedaald. De depositie van stikstofoxides is in de periode 2010-2023 nog wel gedaald. Door meteorologische omstandigheden kunnen van jaar tot jaar variaties in de depositie optreden in de orde van grootte van 10%.
De emissie van stikstofoxiden in Nederland daalde sinds 1990 met 72%. Deze daling is het resultaat van maatregelen bij het verkeer (o.a. invoering katalysator), bij de industrie en in de energiesector. De NH3 emissie in Nederland is sinds 1990 met 65% gedaald. Deze emissiedaling is het gevolg van maatregelen die met name voor 2010 ingevoerd zijn, zoals veranderde voersamenstelling, het gebruik van emissiearme stallen, het afdekken van mestsilo’s en het direct onderwerken van mest bij de aanwending. Bovendien zijn de buitenlandse emissies van ammoniak en vooral stikstofoxiden in dezelfde periode afgenomen.
De stagnatie van de daling sinds 2010 en de daarop volgende lichte stijging in ammoniakdepositie tot 2020 zijn vooral toe te schrijven aan hogere ammoniakuitstoot tussen 2013 en 2017 door uitbreiding van de melkveestapel na de afschaffing van het melkquotum. Daarnaast wordt er minder ammoniak omgezet naar het aerosol ammoniumnitraat, wat veroorzaakt wordt door de dalende concentraties stikstofoxiden in de lucht. Hierdoor blijft er meer ammoniak in de lucht die droog deponeert.
Regionaal komen grote verschillen voor in de stikstofdepositie. In met name de Gelderse Vallei en de Peel komen deposities voor van meer dan 3.500 mol per hectare per jaar. Dat komt door de hoge lokale ammoniakuitstoot van de intensieve veehouderij. Ruim 65% van de depositie is afkomstig uit Nederlandse bronnen. De Nederlandse landbouw levert met circa 51% de grootste bijdrage aan de stikstofdepositie in Nederland.