11-04-2023 BALK – Vorige week bezocht minister Christianne van der Wal van Stikstof en Natuur het nationaal Park De Alde Feanen (Fr), weidevogelgebied bij uitstek en één van de kerngebieden van het Aanvalsplan Grutto. Initiatiefnemers van het plan, waaronder oud-bewindspersoon Pieter Winsemius, gingen met haar het veld in om te genieten van broedende weidevogels. Maar er werd ook gepraat, onder meer over het belang van een goed verdienmodel, landschapsgrond en langjarige beheerscontracten voor boeren die zich committeren aan het Aanvalsplan Grutto. Minister van der Wal beaamde dit: ze vindt dat het plan een volwaardige plek moet krijgen in het Nationaal Programma Landelijk Gebied, en dat er een duurzaam verdienmodel moet komen voor boeren.
Het was een prachtige, zonovergoten dag in Friesland, toen minister van der Wal werd rondgeleid door De Alde Feanen, op uitnodiging van de initiatiefnemers van het Aanvalsplan Grutto, waaronder Pieter Winsemius (oud-minister van VROM), Vogelbescherming Nederland, de Friese Milieu Federatie en It Fryske Gea. Zeker, de minister werd door de meereizende journalisten aan de tand gevoeld over het stikstofbeleid van het kabinet. Maar in dit kerngebied voor weidevogels, dat door It Fryske Gea en de boeren in het gebied wordt beheerd, liet ook de grutto zich zien en van zich horen. Dat deden zeker ook de mensen achter het Aanvalsplan Grutto.
Er is namelijk veel enthousiasme van boeren die mee willen doen, en die zijn echt nodig willen weidevogels als de grutto behouden voor ons land, zo lieten zij de minister weten. Daarvoor moeten de gruttokerngebieden van het Aanvalsplan worden veiliggesteld. Maar dan moet het mogelijk zijn om langjarige contracten van liefst twintig, dertig jaar aan te gaan, om boeren een bepaalde mate van zekerheid te geven. Langjarige zekerheid is een belangrijke voorwaarde wil het Aanvalsplan Grutto slagen, want boeren moeten een fatsoenlijk inkomen kunnen verdienen, ook in de toekomst. Ook de toepassing van landschapsgrond – een tussenvorm van natuur- en landbouwgrond met een kwalitatieve verplichting – is cruciaal voor boeren om de omslag te maken naar vogelvriendelijke landbouw. Juist landschapsgrond is ideaal voor weidevogelbeheer, omdat die gronden extensief beheerd moeten worden.
De aanwezigen bij het werkbezoek waren het erover eens dat het Aanvalsplan Grutto opgenomen moet worden in het Nationaal Programma Landelijk Gebied en een volwaardige plek moet krijgen in het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. Minister van der Wal ziet ruimte om de boeren die mee willen doen tegemoet te komen, hoewel ze niet denkt dat de twintig- of dertigjarige contracten mogelijk en wenselijk zijn. De minister liet zich kennen als een goede luisteraar en sprak haar waardering uit voor de inzet van het kernteam: “Jullie zitten hier bovenop met het Aanvalsplan Grutto en daar wil ik graag een compliment voor geven. Want daar begint het echt mee”. Bij afloop kreeg Van der Wal nog twaalf mokken mee met een grutto erop. Voor elk kabinetslid één, opdat ook zij niet vergeten dat de grutto toch echt de nationale vogel van Nederland is.