10-02-2024 BALK – De inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) vraagt in de signaalrapportage ‘Drinkwater steeds schaarser: provincie neem verantwoordelijkheid’ aandacht voor het tekort aan geschikte drinkwaterbronnen, wat het op peil houden van voldoende reserves bemoeilijkt. Hierdoor worden drinkwaterreserves steeds schaarser en hoewel het vanzelfsprekend lijkt dat er altijd water uit de kraan komt, dreigt dit steeds minder het geval te zijn. De beschikbaarheid, bruikbaarheid en kwaliteit van drinkwaterbronnen, zowel grond- als oppervlaktewater, staan steeds meer onder druk.
Na eerdere rapportages van RIVM en Rli bevestigt nu ook de ILT met deze signaalrapportage de eerder gedane noodoproep van de drinkwatersector, waarin zij aangeeft op korte (vóór 2030) en lange termijn problemen te voorzien in de levering van drinkwater. Als er geen actie wordt ondernomen, wordt verwacht dat er in 2030 tekorten zullen zijn bij alle tien drinkwaterbedrijven in Nederland.
Zorgplicht drinkwatervoorziening
Vewin-voorzitter Pieter Litjens: “Volgens de ILT blijkt dat de zorgplicht van overheden voor drinkwater nog onvoldoende doorslaggevend is in besluitvorming en niet de benodigde prioriteit krijgt. Zonder snelle actie dreigen er tekorten te ontstaan in steeds meer regio’s bij het waarborgen van de drinkwatervoorziening, waardoor niet gegarandeerd is dat bijvoorbeeld nieuwe woningen altijd tijdig van drinkwater kunnen worden voorzien.”
Actieprogramma beschikbaarheid drinkwaterbronnen
Al eerder zijn Vewin en IPO in samenwerking met IenW gestart met een Actieprogramma beschikbaarheid drinkwaterbronnen 2023 – 2030. Dit actieprogramma brengt knelpunten concreet en transparant in beeld, inclusief oplossingen/acties. De acties moeten doorwerken in de gebiedsgerichte ruimtelijke plannen (NPLG, NOVEX). Volgens Vewin onderstreept de signaalrapportage van de ILT de urgentie van de knelpunten en de noodzaak met dit Actieprogramma écht te komen tot doorbraken. Het is zaak de prioriteit, die Water en bodem sturend toekent aan de drinkwatervoorziening, zo in daden om te zetten. De drinkwatersector vraagt daarbij van de minister van IenW een actieve invulling van zijn systeemverantwoordelijkheid voor de drinkwatervoorziening, de bereidheid andere overheden aan te spreken op hun zorgplicht en zo nodig nationaal te voorzien in extra maatregelen en/of (nood)regelgeving.
Kwaliteit drinkwaterbronnen
De ILT geeft terecht aan dat de beschikbaarheid van bronnen voor de productie van drinkwater ook wordt beperkt door verontreiniging. De kwaliteit van drinkwaterbronnen is afgelopen jaren verslechterd door vervuiling vanuit landbouw, industrie en huishoudens. Daarbij gaat het zowel om langjarige en hardnekkige problemen door bestrijdingsmiddelen en nitraat, maar bijvoorbeeld ook om lozingen van nieuwe, opkomende stoffen. Voor de drinkwatersector is daarom cruciaal dat alles op alles wordt gezet om de doelen van de Kaderrichtlijn Water in 2027 te halen.