19-05-2023 BALK – In 2030 zou 30% van het land- en wateroppervlak op aarde beschermd natuurgebied moet zijn. Dat is internationaal afgesproken. In 2021 was het aandeel wettelijk beschermde Natura 2000-gebieden circa 15% van het areaal land en binnenwateren. Met de gebieden van het Nationaal natuurnetwerk erbij was dit aandeel bijna 25%. Na de volledige realisatie van dit netwerk in 2027 is in Nederland circa 26% van het oppervlak land en binnenwater beschermd natuurgebied.
Om het doel van 30% beschermd natuurgebied van het oppervlak land en binnenwater te halen, zal er nog ongeveer 150.000 hectare bij moeten komen. Dat hoeft geen Natura 2000-gebied of Nationaal Natuurnetwerk te zijn. De Verenigde Naties en de Europese geven aan dat ook andere ‘effectief beheerde gebieden’ in aanmerking komen, mits:
- er sprake is van een geografisch begrensd gebied,
- er contracten of overeenkomsten zijn gesloten over op lange termijn te bereiken resultaten,
- er natuurdoelen zijn vastgesteld of andere doelen die de natuur en biodiversiteit ten goede komen en maatregelen worden genomen om deze doelen te realiseren,
- er sprake is van effectief beheer en monitoring.
Op dit moment zijn er nog geen gebieden die voldoen aan deze criteria daarvoor, maar door het sluiten van langjarige contracten zijn er wel mogelijkheden voor. Het is echter nog onduidelijk wat de billijke bijdrage van Nederland aan de Europese doelstelling van 30% beschermd gebied zal zijn.
De vraag is of met 30% beschermde natuurgebieden, ook de achteruitgang van biodiversiteit stopt. Het oppervlak beschermd natuurgebied zegt nog niets over de kwaliteit van die natuur. In Nederland blijkt dat juist de kwaliteit in natuurgebieden een probleem vormt bij het beschermen van de biodiversiteit. Zo kampen veel natuurgebieden met een te hoge stikstofdepositie of een tekort aan water.
Ook zal de toename van natuurgebieden niet veel bijdragen aan de bescherming van de biodiversiteit in het agrarische gebied. Daarvoor moet de oplossing in het agrarische gebied zelf gezocht worden, wat vervolgens wel weer een positieve uitwerking zal hebben op de kwaliteit in natuurgebieden.