02-10-2023 BALK – Elke vijf minuten belandt een oudere (65+) in Nederland door een val op de spoedeisende hulp. Om de kans op vallen te verkleinen zetten alle Friese gemeenten de komende jaren in op de ‘val-weerbaarheid’ van 65-plussers. Met de juiste kennis en training in balans en spierkracht is de kans op een ongelukkige val namelijk kleiner.
Waarom hebben ouderen een grotere kans op vallen?
Vallen is de meest voorkomende oorzaak van letsel door een ongeval bij ouderen. Door veroudering neemt de spierkracht af en kunnen evenwichtsproblemen ontstaan. Hierdoor hebben ouderen een grotere kans om te vallen en herstellen ze minder goed na een val. Daarnaast kan er meer angst zijn om te bewegen. Dit heeft een negatief effect op de levenskwaliteit van ouderen.
Hoewel een verhoogde kans op vallen dus een normaal gevolg is van veroudering, is het wel mogelijk om hier zelf iets aan te doen. Een van de meest effectieve manieren om de kans op vallen te verlagen, is voldoende bewegen. De beweegrichtlijn voor ouderen raadt aan om ten minste 2,5 uur per week te bewegen. Vooral activiteiten die bijdragen aan meer spierkracht en een beter evenwicht zijn effectief. Daarnaast draagt ook gezonde voeding die veel eiwitten bevat bij aan het versterken van de spierkracht.
Friese gemeenten zetten in op vitaal ouder worden
Het doel van de Friese gemeenten is om ervoor te zorgen dat ouderen vitaal blijven en zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen wonen. Na een valpartij kunnen de gevolgen op hogere leeftijd extra groot zijn, zoals verwondingen, een ziekenhuisopname of langdurige revalidatie. Daarom zetten de Friese gemeenten speciale beweegprogramma’s in die het valrisico kunnen verlagen. Aan de hand van een paar vragen en een korte looptest kan al bepaald worden of iemand een hogere kans heeft om te vallen en welk beweegprogramma het beste past. Er zijn drie erkende programma’s die in de gemeenten worden ingezet: Vallen Verleden Tijd, In Balans en Otago. Tijdens deze beweegprogramma’s gaan ouderen in een groep bezig met verschillende beweegoefeningen en soms ook valtechnieken. Het doel is het verbeteren van de balans en spierkracht en het verminderen van de angst om te vallen. Daarnaast besteden sommige beweegprogramma’s aandacht aan gezonde voeding.
Lisa Bouwman, projectleider valpreventie bij GGD Fryslân: ‘Er wordt in alle Friese gemeenten hard gewerkt aan het opzetten van beweegprogramma’s rond valpreventie. Op dit moment zijn er in een aantal gemeenten al mogelijkheden voor ouderen om deel te nemen aan zulke programma’s. In 2024 is het doel om deze beweegprogramma’s in alle gemeenten aan te bieden. Zo kunnen alle inwoners in Friesland die 65 jaar of ouder zijn werken aan het versterken van hun balans en spierkracht om fit en vitaal te blijven en zich zelfverzekerd te voelen tijdens het lopen.’
In deze structurele aanpak werken veel verschillende partijen samen, waaronder zorgprofessionals, buurtsportcoaches en welzijnswerkers. Deze partijen maken deel uit van de coalitie Fitaal Wiis van de Friese Preventieaanpak.