17-11-2024 BALK – Het kabinet wil inzetten op een sociale, hoogwaardige en innovatieve economie, waarin arbeidsmigratie tegen lage lonen en onder slechte omstandigheden wordt beperkt. Dat schrijft minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een brief aan de Tweede Kamer. Daarmee zet het kabinet de eerste stappen naar een selectiever en gerichter arbeidsmigratiebeleid. Dat vergt scherpe keuzes, die de omvang en samenstelling van arbeidsmigratie beïnvloeden.
Op 31 december 2022 waren er 288.065 arbeidsmigranten vanuit de Europese Unie en van buiten de Europese Unie in Nederland. In 2022 kwamen 46.700 arbeidsmigranten naar Nederland vanuit de Europese Unie. Daarnaast kwamen 28.745 arbeidsmigranten binnen van buiten de Europese Unie.
Vanuit arbeidsmarktkrapte en andere schaarstes in de economie wordt bekeken op welke manier de overheid de vraag naar arbeid stimuleert. Het kabinet laat daartoe een doorlichting uitvoeren naar de gevolgen van huidige subsidies en fiscale regelingen. Ook worden de maatschappelijke kosten en baten van arbeidsmigratie meegenomen en wordt de impact op sectoren die veel gebruik maken van arbeidsmigranten inzichtelijk. Het eindrapport met concrete beleidsopties wordt in juni 2025 verwacht.
Daarnaast vraagt het kabinet de SER om deze zomer een advies uit te brengen over welke keuzes met betrekking tot de economie en arbeidsmarkt zij noodzakelijk en wenselijk achten om minder afhankelijk te worden van laag betaalde arbeidskrachten. Hierbij ligt ook de vraag op tafel of het vaststellen van cijfermatige bandbreedtes helpt om te komen tot een selectiever en gerichter arbeidsmigratiebeleid.
De minister heeft ook de jaarrapportage arbeidsmigranten aan de Tweede Kamer aangeboden. In deze rapportage wordt de voortgang weergegeven op het uitvoeren van de aanbevelingen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten. Het kabinet zegt dat ze hier grote prioriteit aan geven.
Naast het uitvoeren van de adviezen van het Aanjaagteam wordt ook gekeken naar extra maatregelen die genomen kunnen worden om de misstanden aan te pakken en het verdienmodel van malafide ondernemers te doorbreken. Zo wordt begin volgend jaar het resultaat verwacht van de verkenning naar een sectoraal uitzendverbod of minimum percentage vaste dienstverbanden.
Daarnaast erkent het kabinet de rol van werkgevers in het zorgen voor passende huisvesting voor de arbeidsmigranten die zij in dienst hebben. Het kabinet wil bevorderen dat medeoverheden meer ruimte laten voor huisvesting op het eigen terrein van de werkgever, zodat meer tijdelijke huisvesting beschikbaar komt voor arbeidsmigranten. Om te voorkomen dat er een te grote afhankelijkheid van de werkgever ontstaat voor arbeidsmigranten is met de inwerkingtreding van de Wet goed verhuurderschap de loskoppeling van de huur- en arbeidsovereenkomst verplicht.