19-09-2024 BALK – Voor het eerst sinds 2016 werden er minder voedselinfecties in Nederland gemeld dan in het jaar ervoor. Het aantal uitbraken daalde van 1.173 in 2022 naar 911 in 2023. Het aantal zieken nam af van 4.505 naar 3.500. Dit meldt het RIVM.
Als twee of meer mensen ziek zijn van hetzelfde voedsel, heet dat een uitbraak. Sinds 2016 nam het aantal meldingen van uitbraken en zieken jaarlijks toe. In 2023 was het aantal meldingen van uitbraken en zieken voor het eerst weer minder dan het jaar ervoor.
De oorzaak van een uitbraak door voedsel blijft vaak onbekend. Dat komt omdat het niet altijd duidelijk is welk voedselproduct besmet was. Of het blijft onduidelijk welke ziekteverwekker de klachten veroorzaakt. Als de oorzaak wel bekend is, zorgen de bacteriën salmonella en campylobacter het vaakst voor een uitbraak.
De meldingen van uitbraken van voedselinfecties komen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en GGD. Het RIVM combineert deze meldingen om er onderzoek naar te doen. Met hulp van de mensen die mogelijk via voedsel ziek zijn geworden probeert de GGD erachter te komen wat de oorzaak is. De NVWA onderzoekt de plaats waar het voedsel is klaargemaakt of verkocht, of waar het voedsel vandaan komt.
Ook laat de NVWA waar nodig door Wageningen Food Safety Research onderzoeken of er ziekteverwekkers in het voedsel zitten. Als de oorzaak wordt gevonden, kan de NVWA een product uit de handel laten halen. Of maatregelen nemen om herhaling te voorkomen.
In 2023 was er een grote uitbraak met salmonella, waarschijnlijk door het eten van besmette eieren. Bij de GGD’en werden meer dan 160 patiënten met salmonella gemeld, die hiervoor zorg hadden gezocht. In werkelijkheid was het aantal zieken veel hoger, omdat de meeste mensen met salmonella geen medische zorg nodig hadden.
Het RIVM onderzocht samen met de NVWA, het Controle Orgaan voor Kwaliteitszaken, GGD’en en andere organisaties waar de besmette eieren vandaan kwamen. Daaruit bleek dat besmette eierschalen waren verwerkt in diervoeder. Daardoor raakten kippen van leghenbedrijven besmet. Begin 2024 was de uitbraak over.
Meer informatie is te vinden in het rapport ‘Registratie voedselgerelateerde uitbraken in Nederland, 2023‘.