02-04-2024 BALK – Vooral via krachtvoer en kunstmest komt er jaarlijks stikstof en fosfor de Nederlandse landbouw binnen. De afvoer geschiedt via dierlijke en plantaardige producten. Jaarlijks is er een overschot dat de bodem en lucht belast. In 2022 bedroegen de overschotten in de landbouw 312 miljoen kilo stikstof en 13 miljoen kilo fosfor.
De belangrijkste aanvoerposten voor stikstof en fosfor in de landbouw zijn krachtvoer voor vee en kunstmest. Daarnaast komt stikstof de landbouw binnen via luchtdeposities, de aanvoer van compost, zaai- en pootgoed, zuiveringsslib en via biologische stikstofbinding. Voor fosfor gaat het ook deels om aanvoer via compost, zaai- en pootgoed en zuiveringsslib. In 2022 is via alle aanvoerposten tezamen 638 miljoen kilo stikstof en 78 miljoen kilo fosfor in de landbouw terecht gekomen.
Stikstof en fosfor verlaten de landbouw via de vastlegging in dierlijke producten zoals vlees, melk en eieren, mestafzet buiten de landbouw, en de afzet van plantaardige producten. In 2022 is via deze posten 354 miljoen kilo stikstof en 73 miljoen kilo fosfor uit de landbouw verdwenen.
Binnen de landbouw worden voor stikstof twee retourstromen onderscheiden. Via ruwvoer wordt aan landbouwgrond onttrokken stikstof rechtstreeks teruggeleverd aan de veehouderij. In 2022 gaat het om 229 miljoen kilo stikstof in geoogste ruwvoer producten. Ook werd nog 27 miljoen kilo stikstof gehaald uit voorraden zoals balen en kuilen, zodat 257 miljoen kilo stikstof als ruwvoer werd terug geleverd aan de landbouw. Daarnaast is er een retourstroom via de depositie van vervluchtigde stikstof naar de landbouwgrond. In 2022 betrof dat 16 miljoen kilo stikstof.
Voor fosfor kan binnen de landbouw maar één retourstroom worden onderscheiden. Via ruwvoer wordt aan de landbouwgrond onttrokken fosfor rechtstreeks terug geleverd aan de veehouderij. In 2022 is dit 37 miljoen kilo fosfor, waarvan 29 miljoen kilogram uit geoogste producten en 8 miljoen kilo uit voorraden.