Nieuwe regels maken samenwerking met akkerbouwer aantrekkelijker voor melkveehouder

25-03-2024 BALK – Een samenwerking tussen melkveehouder en akkerbouwer kan beide partijen voordelen opleveren, stelt CLM Onderzoek en Advies. Voorbeelden zijn zekerheid over mestafzet, verbetering van bodem- en waterkwaliteit, verduurzaming van de bedrijfsvoering en het sluiten van regionale kringlopen. Regelgeving en beleid kunnen zowel stimulerend als remmend werken voor zulke samenwerkingsverbanden.

CLM Onderzoek en Advies heeft de effecten van nieuwe regelgeving op samenwerking tussen melkveehouders met akkerbouwers in kaart gebracht. Vervolgens is ook de bijdrage van deze samenwerking aan de verduurzaming van de melkveehouderij geanalyseerd. In een e-flyer gaat de organisatie in op verschillende vormen van samenwerking van melkveehouders met akkerbouwers en de kansen die deze bieden. Meer achtergrondinformatie is beschikbaar in de notitie ‘Verwachte effecten van nieuwe wet- en regelgeving op samenwerking tussen melkveehouderij- en akkerbouwbedrijven’.

Samenwerking van een melkveehouder met een akkerbouwer is door de recent doorgevoerde wijzigingen in wet- en regelgeving aantrekkelijker geworden, omdat daarmee de negatieve effecten van die beleidswijzigingen beperkt kunnen worden. Zo zullen melkveebedrijven, als gevolg van afschaffing van de derogatie, meer mest moeten gaan afvoeren. In een samenwerking kan dit worden geregeld.

De akkerbouwer kan daarnaast de plicht om meer rust- en vanggewassen te telen, invullen met eiwitrijke gewassen of mais als veevoer voor de melkveehouder. Of samenwerking nog steeds aantrekkelijk is na invoering van de toekomstige regelgeving op het vlak van grondgebondenheid, ammoniak en klimaat, is afhankelijk van de manier waarop het beleid wordt ingevuld.

De broeikasgasemissies als gevolg van transport kunnen omlaag, het aandeel eiwit van eigen grond verhogen en de biodiversiteit kan verbeteren. De bijdrage aan de duurzaamheidsdoelen van de zuivelketen is naar verwachting echter beperkt. Negatieve gevolgen van samenwerking op de duurzaamheidsdoelen van de zuivelketen ontstaan wanneer de akkerbouwer de samenwerking gebruikt om het bouwplan te intensiveren of blijvend grasland wordt gescheurd, waarbij bodemkoolstof verloren gaat. 

In het project is vooral gekeken naar samenwerking als uitwisseling van mest en grond. Samenwerking kan echter veel meer zijn dan dat: door samenwerking kunnen melkveehouders en akkerbouwers op elkaars bedrijf komen, meer begrip krijgen voor elkaars expertise en dilemma’s en leren van elkaars aanpak en visie. Ook kan samenwerken een belangrijke sociale waarde hebben.