18-03-2024 BALK – Het overschot van stikstof naar de bodem per hectare landbouwgrond is tussen 1990 en 2022 met 33% gedaald. In 2022 was het overschot hoger dan in 2021, door de droge zomer van 2022. Dit komt vooral door de lage grasopbrengst in de zomer van 2022, en er dus ook minder stikstof in gras werd vastgelegd. Dit effect was groter dan dat van de dalende hoeveelheid stikstof in kunstmest en dierlijk mest. Voor fosfaat is het overschot voor landbouwgrond nagenoeg verdwenen. De aanvoer van deze stoffen gebeurt voornamelijk via dierlijke mest en kunstmest. De afvoer via gewasopbrengsten.
Tussen 1990 en 2022 is het overschot van stikstof en fosfaat gedaald met respectievelijk 50% en 88%. In 2021 was het stikstofoverschot 293 miljoen kilo. In 2022 steeg het overschot door de weersomstandigheden tot 312 miljoen kilogram stikstof, vooral doordat er minder stikstof werd opgenomen in gras. Het fosfaatoverschot is in 2022 ook gestegen in vergelijking tot 2021, en bedroeg 13 miljoen kilo fosfor.
De afvoer van stikstof en fosfaat met gewassen is behalve van de mate van bemesting, het gewas en de grondsoort ook afhankelijk van de weersomstandigheden. Jaarlijks kunnen de gewasopbrengsten door wisselende weersomstandigheden sterk van elkaar afwijken met als gevolg schommelingen in de overschotten. Dit is ook duidelijk zichtbaar in 2022 met een lange droge en warme zomer. Dit heeft veel invloed gehad op de grasvoorraden in 2022. Daardoor konden de landbouwgewassen minder stikstof opnemen.