21-04-2023 BALK – De huidige kaders voor de gebiedsprocessen over stikstof moeten snel worden aangepast om dierenwelzijn een volwaardig aandachtspunt te laten zijn. Dat vinden de Dierenbescherming, Natuur & Milieu, Vogelbescherming Nederland, Natuurmonumenten en Caring Farmers die daarom de campagne ‘Ook onze transitie’ zijn gestart. Daarmee willen de organisaties hun stem willen laten doorklinken aan de vele gebiedstafels over stikstof. Doel is ervoor te zorgen dat dierenwelzijn een plek krijgt in de plannen en hand in hand gaat met het behalen van de natuur- en milieudoelstellingen.
Donderdag 20 april overhandigt de Dierenbescherming namens alle samenwerkende partijen in de nieuwe campagne een manifest aan minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof. Ze reiken daarin een aantal concrete oplossingsrichtingen aan. Dierenwelzijn moet integraal worden meegenomen in de gebiedsprocessen waar momenteel aan circa 70 tafels gesprekken plaatsvinden over de transitie van het landelijke gebied, zo luidt hun conclusie.
Van der Wal schetst via het Nationaal Programma Landelijk Gebied de kaders waarbinnen de gebiedsplannen van provincies vorm moeten krijgen. De kaders zijn duidelijk waar het gaat om te realiseren stikstofdoelstellingen, maar blijven vaag en vrijblijvend in de uitwerking op het gebied van dierenwelzijn. In het ergste geval passen de gebiedsplannen straks niet bij de plannen voor een dierwaardige veehouderij, waarover momenteel ook gesprekken lopen. De gebiedsplannen zouden om die reden door onafhankelijke experts op dierwaardigheid moeten worden beoordeeld.
De organisaties vrezen scenario’s die onomkeerbaar zijn met oplossingen die acceptabel lijken, maar het natuur en milieu niet verder helpen maar wel veel geld en tijd gaan kosten. Idee achter de campagne is om oplossingen integraal te laten zijn. Dit moet voorkomen dat een technische oplossing om ammoniakemissie te reduceren straks nadelig uitpakt voor dieren, of dat geld wordt besteed aan oplossingen die in de praktijk de emissies onvoldoende blijken te verminderen.
Volgens de samenwerkende organisaties moet de veehouderij dierwaardig zijn en altijd passen binnen milieugrenzen. Dat betekent dat koeien veel weidegang krijgen, en in de stal een zandbodem hebben waardoor urine en mest gescheiden kunnen blijven, zoals in een VrijLevenStal.
Soms zal er een spanningsveld ontstaan tussen dierenwelzijn en milieu. Als dieren met een uitloop naar buiten zorgen voor meer ammoniakemissie in een gebied met een beperkte draagkracht, moet er niet worden ingeleverd op dierenwelzijn of natuur, maar moet er minder dieren worden gehouden in het gebied, of betrouwbare, diervriendelijke technieken worden ingezet die emissies reduceren.
Natuurherstel, zorg voor milieu, dierenwelzijn en economisch perspectief voor boeren kunnen volgens de organisaties samengaan in de zoektocht naar een nieuwe inrichting van het landelijk gebied. Dat is ingewikkeld, maar zeker niet onmogelijk, mits alle puzzelstukjes worden gelegd en de kaders voor de provincies duidelijk zijn.